EVLİLİK ÖRÜNTÜSÜ VE ÇOCUK EVLİLİKLERİ
Tablo 1, Roman kadınların yaş gruplarına göre ilk evliliklerini belirtilen tam yaşlara kadar yapan kadınların yüzdesi ile ortanca ilk evlenme yaşını göstermektedir. 20-49 ve 25-49 yaşlarındaki Roman kadınların ortanca ilk evlenme yaşları 18’dir. Başka bir ifadeyle bu yaş gruplarındaki Roman kadınların yarısı 18 yaşından önce evlenmektedir. Roman kadınların ortanca ilk evlenme yaşında kuşaklararası belirgin bir farklılık görülmemektedir. Öte yandan, Türkiye’deki kadınlar (26 yaşında) Roman kadınlardan (17 yaşında) ortalama olarak yaklaşık 9 yıl daha sonra evlenmektedir (TÜİK, 2023h).
25-49 yaşlarındaki Roman kadınların yüzde 21’inin 15 yaşından önce; yarısından fazlasının (yüzde 53) 18 yaşından önce; yüzde 74’ünün ise 20 yaşına kadar evlendiği görülmektedir. Bu durum, Roman kadınlar arasında çocuk evliliğinin çok yaygın olduğuna işaret etmektedir. Türkiye’deki kadınlar arasında bu oranlar sırasıyla yüzde 4, yüzde 21 ve yüzde 39’dur (HÜNEE, 2019b). 25-49 yaşlarındaki Roman kadınların yüzde 90’ından fazlası 25 yaşına kadar evlenmektedir.
Genç Roman kadınlarda daha ileri yaşlardaki kadınlara göre 15 yaşına kadar yapılan evliliklerin oranının daha az olduğu görülmektedir. 15-49 yaşlarındaki Roman kadınların yüzde 21’i 15 yaşına kadar evlenirken, 15-19 yaşlarındaki kadınların sadece yüzde 5’i bu yaşa kadar evlenmektedir. 40-44 yaşlarındaki Roman kadınların yüzde 62’si 18 yaşına kadar evlenirken, 20-24 yaşlarındaki Roman kadınların yüzde 48’i bu yaştan önce evlenmektedir. Bu oran, 18 yaşına kadar evlenen 45-49 yaşlarındaki Roman kadınların oranına yakındır (yüzde 46) (Tablo 1).Tablo 1. 15-49 yaş grubundaki Roman kadınların yaşa göre ilk evliliklerini belirtilen tam yaşlara kadar yapan kadınların yüzdesi ve ortanca ilk evlenme yaşı
Not: İlk evlilik yaşı, cevaplayıcıların ilk eşleri/partnerleri ile birlikte yaşamaya başladıkları yaş olarak tanımlanmıştır. na: Bu yaş gruplarındaki bazı kadınlar ilgili tam yaşlara henüz gelmediği için hesaplanamamaktadır. a: Kadınların yüzde 50’sinden azı bu yaş grubunun başlangıcına gelmeden önce eşleri ile yaşamaya başladıklarından ihmal edilmiştir.
Çocuk evlilikleri, 20-24 yaş grubundaki kadınlar arasından 18 yaşından önce evlenenlerin oranı olarak tanımlanmaktadır (UNICEF, 2023). Bu tanıma göre, Roman kadınların yüzde 48’i çocuk yaşta evlenmektedir (Tablo 1). Türkiye’de çocuk evlilikleri oranının sadece yüzde 15 olduğu dikkate alındığında (HÜNEE, 2019b), Roman kadınlar arasında çocuk evliliklerinin oldukça yaygın olduğu söylenebilir.
